تغییرات ضخامت پوسته در مناطق برخوردی زاگرس و البرز با استفاده از روش تابع گیرنده P

همگرایی صفحات عربستان و اوراسیا عامل عمده مؤثر در پدیدار شدن زون‌های زمین­ساختی مختلف و پیچیده در مناطق برخوردی زاگرس و البرز در ایران است. در این مطالعه هدف این است تا با بهره‌گیری از روش تابع گیرنده P و روش زو و کاناموری (2000)، تغییرات عمق موهو را در زون‌های زمین­ساختی متنوع در این پهنه‌ها به دست آوریم. برای این منظور بیش از 1000 زمین‌لرزه دورلرز ثبت شده توسط 65 ایستگاه لرزه‌نگاری دائمی، 50 ایستگاه موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران و 15 ایستگاه باند پهن پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله، مورد پردازش قرار گرفت. نتیجه مطالعه حاضر نشان می‌دهد که متوسط ضخامت پوسته در منطقه ایران مرکزی حدود 48 کیلومتر است، به طوری که از حدود 34 کیلومتر در ایستگاه CHK تا 55 کیلومتر در ایستگاه IL3 متغیر است. میانگین ضخامت پوسته در کمربند چین‌خورده- رورانده زاگرس حدود 45 کیلومتر است؛ که در جنوبی‌ترین قسمت این کمربند چین‌خورده و راندگی (ایستگاه‌های BNB و BNDS) به بیشترین مقدار یعنی حدود 59 کیلومتر می‌رسد. عمق موهو از حدود 33 کیلومتر در ایستگاه KIA تا 43 کیلومتر در ایستگاه PRN واقع در پهنه البرز و حاشیه جنوبی دریای خزر در تغییر است. در حالی که در البرز مرکزی متوسط ضخامت پوسته به حدود 54 کیلومتر می‌رسد. بیشترین ضخیم شدگی پوسته در زون سنندج- سیرجان مشاهده شد؛ که از حدود 53 کیلومتر در ایستگاه BZA به 66 کیلومتر در ایستگاه KHMZ در تغییر است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که متوسط ضخامت پوسته در کمان ماگمایی ارومیه- دختر تقریباً 48 کیلومتر است؛ که از حدود 32 کیلومتر در ایستگاه MEH به 62 کیلومتر در ایستگاه CHMN می‌رسد.